26-10-2021
De jungle van het toeslagensysteem
Een aanzienlijk deel van de Nederlandse bevolking leeft in armoede. De overheid heeft een taak om deze armoede terug te dringen. Dit doen zij onder andere door diverse toeslagen. Op dit moment zijn er vier landelijke en zes lokale toeslagen. En het idee van een toeslag klinkt aantrekkelijk. Burgers die aan bepaalde voorwaarden voldoen, komen in aanmerking voor een specifieke toeslag. Maar het toeslagensysteem kraakt aan alle kanten.
Waarom moeten we het veranderen?
Een toeslagensysteem vraagt veel van de ontvanger. Die moet namelijk deze toeslagen aanvragen en in de gaten houden of hij/zij er nog steeds voor in aanmerking komt. Aanvraagprocedures zijn lang en ingewikkeld. Ook ontstaat er een probleem als burgers ten onrechte toeslagen hebben ontvangen. Deze moeten zij achteraf terugbetalen. Als het hierop aan komt, raken zij verder in de financiële problemen. En dat terwijl het toeslagensysteem er juist voor bedoeld is om dit te voorkomen.
Lage prioriteit? Staatssecretaris Alexandra van Huffelen heeft in december 2020 aangegeven dat het toeslagensysteem op de schop moet. Daarbij gaf het ministerie van Financiën zelfs een keuze tussen drie beleidsvarianten, namelijk:
1. Toegankelijke voorzieningen door lagere prijzen;
2. Universele inkomensondersteuning;
3. Vergaande vereenvoudiging belasting.
Sinds die tijd is er veel gebeurd, waaronder het vallen van Rutte III. En laat dat nou net vanwege de kinderopvangtoeslagaffaire gebeurd zijn. Daar worden nu nog steeds de symptomen van bestreden, maar de oorzaak blijft bestaan. Er is nog steeds geen duidelijkheid over het nieuwe systeem.
Oplossingen
Als we nu snel handelen, pakken we door met de voorgestelde beleidsvarianten van staatssecretaris Van Huffelen. De schetsen liggen er al, het is nu aan de politiek om de juiste keuze te maken. Mijn oproep aan Den Haag: maak die keuze! Het is belangrijk om de symptomen te bestrijden, maar nog belangrijker om de ziekte te voorkomen.