Preventie is waar het om gaat

Voor alle inwoners die ondersteuning nodig hebben bij sociale en persoonlijke problemen is er algemeen maatschappelijk werk. Gemeenten werken samen met verschillende organisaties en professionals om deze vorm van maatschappelijke ondersteuning toegankelijk te maken voor hun inwoners.

Dagbesteding is bedoeld om structuur te bieden en een zinvolle invulling van de dag te geven. Dit draagt bij aan de zelfstandigheid en participatie van inwoners. Gemeenten organiseren ontwikkelingsgerichte, arbeidsmatige en belevingsgerichte dagbesteding. Dit kan zowel in de vorm van geïndiceerde zorg als een algemene voorziening.

Ondersteuning en opvang voor volwassenen die te maken hebben met complexe problematiek. Gemeente bieden voorzieningen voor opvang en beschermd wonen, werken aan het oplossen en voorkomen van dakloosheid, het (duurzaam) oplossen van huiselijk geweld en bieden diverse vormen van ambulante ondersteuning.

Niet iedereen is in staat volledig zelfstandig mee te doen aan de samenleving. Gemeenten bieden daarom op de persoon afgestemde diensten en ondersteuning om participatie te bevorderen. Het gaan dan bijvoorbeeld om individuele begeleiding, persoonlijke verzorging, hulpmiddelen zoals een rolstoel, woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen.

Voorkomen is beter dan genezen. Gemeenten willen problemen voorkomen en risico’s zo vroeg mogelijk herkennen, zodat er tijdig kan worden geholpen of ingegrepen. Dit is belangrijk bij allerlei vormen van sociale problematiek. Het doel is om ernstige problemen en crises te voorkomen.

Gemeenten nemen diverse initiatieven om alle inwoners, ongeacht leeftijd of achtergrond, de kans te geven actief deel te nemen aan sportieve, recreatieve en culturele activiteiten. Zij moedigen inwoners aan tot een actieve en gezonde levensstijl en bevorderen culturele participatie, waarbij onder andere bibliotheken, theaters en musea zijn betrokken.

Het bevorderen van de gezondheid van inwoners en het voorkomen van ziekten is een belangrijke opgave voor gemeenten. Op basis van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) werken gemeenten samen met anderen aan een gerichte lokale en regionale aanpak van preventie. De regionale GGD’en bieden een breed scala aan diensten hiervoor.

De inzet van vrijwilligers en mantelzorgers is ontzettend belangrijk. Gemeenten zetten daarom beleid, initiatieven en ondersteuningsprogramma's in om dit te stimuleren, ondersteunen en waarderen.

Om zorg en ondersteuning dichtbij inwoners te organiseren, zetten veel gemeenten wijkteams in. Deze teams bestaan uit professionals met verschillende expertises die integraal, generalistisch, interdisciplinair en outreachend werken. Samenstellingen, opdrachten en werkwijzen van wijkteams krijgen lokaal vorm en lopen erg uiteen.