Klaar voor de Wet van school naar duurzaam werk?
Wat zijn aandachtspunten voor gemeenten?
-
Niet iedere jongere kan (direct) aan het werk. Het is daarom goed om trajecten te ontwikkelen die maatschappelijke participatie of werk-leren bevorderen, eventueel gecombineerd met ondersteuning op andere leefgebieden. Het is voor gemeenten goed om te inventariseren hoe het bestaande aanbod hierop aansluit en waar aanpassing of uitbreiding wenselijk is, met oog voor lokale effectiviteit en mogelijke regionale meerwaarde.
-
De wet benadrukt het belang van vroegtijdige ondersteuning. Outreachend en laagdrempelig werken helpt om jongeren beter te bereiken en tijdig te ondersteunen wanneer zij dreigen uit te vallen of vast te lopen. Zichtbaarheid in hun leefwereld – op school, in de wijk of bij werkgevers – speelt daarbij een belangrijke rol. Het is voor gemeenten helpend om inzicht hebben in welke werkwijzen effectief zijn, waar drempels zijn en hoe ondersteuning eerder kan worden ingezet.
-
Om jongeren goed te kunnen begeleiden is een volledig beeld van hun schoolloopbaan, achtergrond en ondersteuningsbehoefte belangrijk. Dat vraagt om gegevensuitwisseling tussen bijvoorbeeld Doorstroomcoaches en uitvoeringsmedewerkers bij de gemeente. De wet biedt een juridische basis voor gegevensuitwisseling, maar lokale en regionale systemen en werkafspraken moeten nog worden ingericht. Gemeenten doen er goed aan om tijdig te bepalen welke gegevens nodig zijn, wie toegang heeft en hoe deze veilig gedeeld kunnen worden.
Wat zijn aandachtspunten voor het Doorstroompunt?
-
De verruiming van de leeftijdsgrens betekent dat meer jongeren langer begeleiding nodig hebben. Daarnaast kan de oudere doelgroep andere hulpvragen hebben dan jongeren tot 23 jaar. Dit heeft gevolgen voor de benodigde formatie en deskundigheid binnen het Doorstroompunt. Het is daarom goed om de bestaande werkwijze van het Doorstroompunt tegen het licht te houden: sluit deze aan op de ontwikkelvragen van jongeren tussen 23 en 27 jaar, is er voldoende expertise aanwezig om jongeren uit de nieuwe doelgroep effectief te ondersteunen, en welke kennis of scholing hebben coaches nodig? Een tijdige inventarisatie van doelgroepomvang, type hulpvragen, benodigde formatie en expertise helpt om de dienstverlening robuust en toekomstbestendig in te richten.
-
Wees je bewust van de verschillen tussen de oude en de nieuwe doelgroep. Denk zorgvuldig na over de benadering van de nieuwe doelgroep. Sluit je aan bij de bestaande werkwijze of vraagt deze leeftijdsgroep om andere vormen van begeleiding, contact of ondersteuning?
-
Jongeren moeten het Doorstroompunt eenvoudig kunnen vinden en benaderen. Dit vraagt om een herkenbaar loket, duidelijke communicatie en laagdrempelige mogelijkheden om binnen te lopen. Het Doorstroompunt kan dit versterken door afspraken te maken met de gemeente, scholen en werkgevers. Bijvoorbeeld over de vaste aanwezigheid van coaches in jongerencentra of op het gemeentehuis.
Wat zijn aandachtspunten voor regionale samenwerking?
-
Jongeren lopen vaak tegen een combinatie van belemmeringen aan, die niet binnen de grenzen van één domein of organisatie kunnen worden opgelost. De Wet van School naar Duurzaam Werk benadrukt daarom het belang van een integrale, domeinoverstijgende aanpak, waarin onderwijs, Doorstroompunten en gemeentelijke teams voor werk, zorg en participatie nauw samenwerken. In deze samenwerking moet het perspectief van de jongere centraal staan, niet de regels of budgetten. Dat vraagt om vertrouwen, gedeelde verantwoordelijkheid en een cultuur waarin professionals over organisatiegrenzen heen kunnen handelen. Tegelijk vraagt het om stevige randvoorwaarden: bestuurlijke afspraken over verantwoordelijkheden, gegevensuitwisseling, heldere overdrachtsmomenten, zorgvuldige nazorg en structurele monitoring van voortgang. Zonder dergelijke afspraken bestaat het risico dat jongeren ‘tussen de systemen’ belanden.
-
Een regionale aanpak vraagt om een gedeeld vertrekpunt. Onderwijs, gemeenten en Doorstroompunten hebben een gezamenlijke opdracht. Het is dus belangrijk om de verbindingen tussen deze domeinen goed en tijdig vorm te geven en samen te formuleren wat zij voor jongeren willen bereiken. Die gezamenlijke ambitie biedt houvast wanneer belangen of financieringsstromen uiteenlopen.
-
Een regionaal programma vraagt om een gezamenlijke basis, zodat jongeren in de hele regio op een vergelijkbare manier worden ondersteund en geen ongelijkheid ontstaat door woonplaats of school. Tegelijk is het belangrijk ruimte te laten voor lokale verschillen, omdat elke gemeente en school met een eigen context en behoeften werkt. Zorg voor een basisaanpak die in de hele regio geldt, maar laat lokaal ruimte voor maatwerk.
-
Regionale samenwerking werkt het beste als helder is wie besluiten neemt, wie verantwoordelijk is en wie de regie voert. Governance en mandaat moeten daarom worden vastgelegd. Dat voorkomt vertraging en zorgt voor duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden.
-
Verschillende financieringsstromen bij verschillende partners maken integraal werken vaak ingewikkeld. Als partijen alleen vanuit hun eigen budget redeneren, kunnen tegengestelde prikkels ontstaan. Middelen moeten daarom doelgericht en in samenhang worden ingezet. Daarnaast is voor gemeenten nog onduidelijk hoe de meerjarige financiering van de aanpak van school naar duurzaam werk eruit komt te zien, terwijl dat juist belangrijk is om de uitvoering en samenwerking duurzaam te borgen. Het is dus goed om tijdig afspraken te maken over begroting, ontwikkelbudget, gezamenlijke financiering, en welke onderdelen structurele dekking vragen.
-
Een regionaal programma vraagt om structurele monitoring en bijsturing. Door de voortgang te volgen en resultaten zichtbaar te maken, ontstaat inzicht in wat werkt en waar bijstelling nodig is. Belangrijk is dat monitoring niet alleen cijfermatig gebeurt, maar ook kwalitatieve signalen van professionals en jongeren meeneemt. Zo kan het programma flexibel inspelen op de praktijk en is het toekomstbestendig.
Meer weten over de nieuwe wet Van school naar duurzaam werk?
Neem dan contact op met Danique Logtenberg.
Zij vertelt je er graag meer over.
Contactgegevens
- phone 06 41 06 30 87
- mail [email protected]
