De Nationale Voorleesdagen: ik pak mijn kans
Mijn favoriete moment van de dag? Dat is het moment wanneer ik ‘s avonds op bed, met frisgewassen kindjes in pyjama, een boek opensla en ga voorlezen. Elke avond een vast ritueel. Ik kan daar echt van genieten en daarom pak ik tijdens de Nationale Voorleesdagen mijn kans om voorlezen in de spotlight te zetten.
Voorlezen is niet alleen heel erg leuk en gezellig, het is ook nog eens ontzettend goed voor kinderen. Én voor de voorlezer. Waarom voorlezen zo belangrijk is, en vooral voor kinderen? Om heel veel redenen. Ik noem er een paar:
- Kinderen leren door voorlezen dat letters en woorden een betekenis hebben, en krijgen inzicht in taalgebruik. En zo zorgt het voor beter taalgevoel en taalbegrip. Dat nemen ze mee in hun latere leesleven.
- Kinderen leren ook beter luisteren en trainen hun concentratievermogen.
- Verhalen kunnen kinderen blij en vrolijk maken, en tegelijkertijd ze kunnen ook gevoelige thema’s zoals ziekte, verlies en dood bespreekbaar maken. Verhalen kunnen een goede aanleiding zijn om na het voorlezen te praten over emoties zoals angst en verdriet.
- En het zorgt voorlezen voor rust, ontspanning en structuur in de dag. Hoe fijn is dat?
- En al deze voordelen gelden natuurlijk ook voor de voorlezer.
De taalontwikkeling in Nederland gaat achteruit
Aandacht voor taalontwikkeling is hard nodig. De leesvaardigheid in Nederland gaat namelijk steeds verder achteruit. Zo kopte de NOS onlangs dat Nederland op een zeer bedroevende plek voor begrijpend lezen bij 15 – jarigen is beland. En dat heeft grote gevolgen. Niet alleen voor hun cijfers voor taal, maar op heel veel vlakken. We zijn namelijk nogal talig ingesteld als mensen. Zonder taal kun je bijvoorbeeld ook minder goed rekenen. Je kunt er niet onderuit; Taal is overal.
Demissionair minister Mariëlle Paul van Onderwijs noemt de resultaten zorgelijk. “Het kan en moet echt veel beter. Want juist deze basisvaardigheden heb je keihard nodig om te kunnen meedoen in de samenleving. Als je de bijsluiter van medicijnen wil begrijpen bijvoorbeeld, of je bankzaken moet regelen.”
Hoe lopen we de achterstand in?
Het is een kwestie van een brede aanpak en een lange adem. Er bestaat geen quick fix. Zoals met veel problemen in het sociaal domein.
Wel kunnen we leren van andere landen zoals Ierland. Zij passen het leesonderwijs toe in alle vakken op school. Echt een voorbeeld van een brede aanpak. Bovendien is het belangrijk dat er goed geschreven, inhoudelijk interessante teksten worden gelezen, zogenoemde ‘rijke teksten’. Kinderen moeten weer meer boeken lezen die aansluiten bij hun belevingswereld, hun fantasie prikkelen, er met elkaar over in gesprek gaan en zelf schrijven. Dat is best een groot streven en dit toepassen in de praktijk, blijkt niet altijd gemakkelijk. Met de druk vanuit de Cito-toetsen, en het belang dat eraan wordt gehecht, vervallen leerkrachten mogelijk weer in de oude manier van begrijpend lezen onderwijs. Omdat dit beter aansluit bij de manier van toetsen. Zonde!
Maak gebruik van kennis
Kennis over wat werkt is voorhanden. Het goed implementeren in de praktijk van deze kennis vergt tijd en doorzettingsvermogen. Dat vereist ook leiderschap, bijvoorbeeld van en schooldirecteur en een schoolteam. Dit is niet iets wat een individuele leerkracht kan doen.
En tot slot een tip voor de lezer; wil je nou zelf eens voorgelezen worden? Zet dan eens een luisterboek op. Ook dat is heel ontspannend, geeft rust en het voordeel is dat je het overal kunt doen. Onderweg, tijdens het koken of sporten.
De Nationale Voorleesdagen duren nog tot en met 3 februari maar voorlezen kan natuurlijk altijd. Dus waar wacht je nog op? (Laten) Voorlezen maar!
Samen de boel
in beweging krijgen?
Wil je meer weten?
Wil je meer weten over hoe leesvaardigheid en taalontwikkeling aandacht krijgen in jouw gemeente? Neem dan contact op met Nauturiaan Inge Busschers.
