Waarom een burgervoogd?
Een burgervoogd blijft! Ook als het kind 18 wordt. Kinderen met een voogdijmaatregel ervaren vaak vele wisselingen van voogden en beperkte tijd van hun voogd, wat leidt tot een gebrek aan stabiliteit en persoonlijke betrokkenheid. Burgervoogden, vaak mensen uit de directe omgeving van het kind, vergroten de betrokkenheid van de lokale gemeenschap en creëren een ondersteunend netwerk voor het kind.
Wettelijke mogelijkheden
Toen ik in gesprek ging met de Alliantie bleek dat het wettelijk mogelijk is om de voogdij te beleggen bij een natuurlijk persoon, zonder dat hier veel eisen aan gesteld worden. Ik spreek ook uit ervaring: sinds 2,5 jaar ben ik burgervoogd en heb ik de voogdij over mijn nichtje. Ik zie nu welke impact het heeft op een kind, ouders en het netwerk. Zeker wanneer de voogdij niet bij een gecertificeerde instelling wordt belegd, maar bij een natuurlijk persoon.
Gedreven en gemotiveerd
De afgelopen tweeënhalf jaar hebben ervoor gezorgd dat ik extra gedreven en gemotiveerd ben om kennis over dit onderwerp over te dragen. Mijn doel is te werken aan bewustwording, een andere mindset en een duurzame verandering in processen bij gemeenten. Ik wil eraan bijdragen dat de voogdij pas wordt opgedragen aan een gecertificeerde instelling als alle mogelijkheden voor een burgervoogd in het netwerk zijn onderzocht.
Is dat niet te ambitieus?
Mijn motto is: Gewoon beginnen. Daarom ben ik in mijn werk als adviseur alvast begonnen in de gemeente Wassenaar en ben ik in de regio Haaglanden bezig met inventariseren en informeren.
Welke concrete stappen heb ik ondernomen?
Informeren van belanghebbenden: Ik heb gesprekken gevoerd met jeugdbeschermers, beleidsmakers en de Raad van de Kinderbescherming en door presentaties te geven en aan te sluiten bij overlegvormen. In dialoog hebben we succesfactoren en knelpunten vanuit het perspectief van de belanghebbenden in beeld gebracht.
In kaart brengen van jeugdigen en burgervoogden: Het in kaart brengen van een het aantal jeugdigen met een voogdij- of OTS-maatregel en hoeveel jeugdigen hebben een burgervoogd?
Onderzoek naar overdracht: Aan de hand van casussen onderzoek ik in hoeverre een overdracht van een GI naar een burgervoogd mogelijk is.
Resultaten tot nu toe
Uit de gesprekken is gebleken dat het netwerk niet altijd goed in beeld is en dat niet altijd duidelijk is wat er onder het netwerk wordt verstaan. Het netwerk bestaat niet alleen uit familie, maar kan ook een betrokken voetbaltrainer, een vriend van de familie of een ander betrokken persoon zijn. Vaak weten deze personen niet dat burgervoogdij tot de mogelijkheden behoort, en de jeugdige zelf ook niet. Mijn conclusie: er is veel belangstelling, er wordt meegedacht en is er bereidheid tot verandering.
Wat is er nodig voor een duurzame verandering?
Concrete stappen die nodig zijn om tot een duurzame (proces)verandering te komen, dat beschrijf ik in de rapportage die ik eind 2024 oplever. Hier deel ik alvast een aantal stappen die genomen kunnen worden:
Investeer in training voor sociale teams en jeugdprofessionals: Hoe breng je een netwerk in kaart en organiseer je een effectieve samenwerking?
Verwerk burgervoogdij als optie in procedures en borg dat dit wordt getoetst: Zo zorg je ervoor dat bij elke stap wordt afgewogen of burgervoogdij een optie is.
Zorg voor duidelijke informatieverstrekking: Waar moet een burgervoogd aan voldoen? Wat zijn de financiële gevolgen? En welke juridische stappen moeten er eigenlijk worden genomen om tot een overdracht te komen?
Zorg voor een steunsysteem: Informatie is vaak nog niet toegankelijk. Burgervoogden moeten ergens terecht kunnen voor informatie. Denk aan een kennisbank.
Creëer een regionaal netwerk: Dit netwerk stelt burgervoogden in staat elkaar te ontmoeten en informatie uit te wisselen, dit kan onderdeel zijn van het steunsysteem.
Is jouw gemeente klaar voor verandering?
Zie jij binnen je gemeente ook kansen om aan de slag te gaan met burgervoogdij? Ik ga graag met je in gesprek onder het genot van een kop koffie om de mogelijkheden te bespreken.
