Decentraliseren, kans of onnodige bureaucratie?

Ondersteuning dichter bij de burgers
Het sociaal domein is in beweging. Voor burgers, cliënten en ambtenaren verandert er veel in de ondersteuning of in de wijze waarop de ondersteuning georganiseerd wordt. In 2015 werden drie grote wetten gedecentraliseerd naar de gemeenten. Vanaf dat moment zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wmo, Jeugdwet en de Participatiewet. Doel van deze decentralisatie? De ondersteuning dichter bij de burgers organiseren. Op deze manier wordt de zorg overzichtelijker, efficiënter en goedkoper georganiseerd.

De volgende decentralisatie
Momenteel maken gemeenten zich op voor een volgende grote decentralisatie: die van Beschermd Wonen en de Maatschappelijke Opvang. Op dit moment worden deze taken georganiseerd en gefinancierd door 46 centrumgemeenten (gemeenten met een regiofunctie). Vanaf 1 januari 2022 worden (gefaseerd) de middelen ‘door gedecentraliseerd’ naar de afzonderlijke gemeenten. Deze gemeenten worden dan medeverantwoordelijk voor de taken Beschermd Wonen en de Maatschappelijke Opvang. Veel regio’s grijpen deze decentralisatie aan om alle bestaande afspraken en vormen van ondersteuning eens kritisch tegen het licht te houden. De afgelopen maanden heeft Nauturiaan Julius Terpstra de regio Zeeland hierbij mogen begeleiden.

100 dagen en verder
Een makkelijke oplossing zou kunnen zijn om alle bestaande voorzieningen in stand te houden en alleen de financiering anders te organiseren. In Zeeland is hier echter niet voor gekozen. De afgelopen maanden is er een visie opgesteld die in lijn licht met de visie van Erik Dannenberg: ‘van Beschermd Wonen naar een Beschermd Thuis’. In het kort komt deze visie erop neer dat in Zeeland het uitgangspunt is dat cliënten hun ondersteuning zoveel mogelijk binnen de huiselijke omgeving ontvangen. Op deze manier blijven deze cliënten zoveel mogelijk normale burgers die in de samenleving participeren.

Het uitvoeren van deze visie betekent dat er tussen de dertien Zeeuwse gemeenten afspraken gemaakt moeten worden op de terreinen preventie, inkoop, toegang, wonen, financiën en voorzieningen. Onder begeleiding van Nautus hebben de dertien gemeenten gekeken op welke manier en op welke plek de ondersteuning het best tot zijn recht komt. De gemeenten hebben hun visie op elk van deze onderwerpen gegeven en een versnellingsagenda opgesteld. Recent hebben de bestuurders deze afspraken overgenomen.

Op de toekomst!
Na 100 dagen staan de afspraken nu op papier, maar daar stopt het niet bij. Het doel van de aankomende 100 dagen is om de afspraken uit te werken en werkbaar te maken voor elke gemeente. Er gaat wat veranderen in de manier van zorg voor de inwoner. In Zeeland gaan we nu echter aan de slag met het uitrollen van een meer passende vorm, waarbij de behoefte van de cliënt centraal staat. Op de toekomst!