16-09-2021

‘Twee oren, één mond’

Beleid is communicatie. Over wat je ziet als het maatschappelijke probleem dat aangepakt moet worden. Over wat je wil bereiken en hoe je dat wil gaan doen. Zo verleidelijk om dan de wereld naar je hand te zetten, een consistente lijn op te bouwen waar geen speld tussen te krijgen is. Alle twijfels en tegengeluiden over je beleid buiten de deur te houden. Want dat overtuigt. Denken we.

Herman Finkers, ooit grappig en nu wijs, zei niet zo lang geleden: “Er wordt te weinig getwijfeld in de wereld.” We zijn zo op zoek naar één waarheid waarmee al het andere als onwaar, fout of irrelevant bestempeld kan worden. We delen alleen argumenten die bij onze waarheid passen. En laten ons ‘helpen’ door algoritmen die ons nog steviger in onze eigen bubbel houden.

Goed beleid komt echter voort uit twijfel. Zeker als het gaat om de maatschappelijke vraagstukken waar gemeenten aan werken. Zelden zijn probleem, doel en oplossing eenvoudig. Durven we in beleid te laten doorklinken dat je er op verschillende manieren naar kunt kijken? Dat er ook alternatieven bestaan? Dat het beleid geen rechte lijn is van A naar B, maar een stelsel van kronkelende paden met vele overwegingen en opties?

Hoe tegengesteld het misschien ook lijkt: twijfelen vraagt om lef, om weerstand bieden tegen de krachten die zeggen dat er maar één antwoord is. Om lef in je rol als (extern) adviseur in een politieke omgeving. En misschien nog wel de belangrijkste: als diener van de (lokale) democratie. Niet als verdediger van die ene oplossing, maar als verdediger van goede besluitvorming.

Lukt twijfelen altijd? Nee natuurlijk niet. En voor veel uitdagingen is dat ook wel zo handig. Je wil niet iedere dag bedenken hoe je dit keer je veters gaat strikken. En beleid moet natuurlijk ook uitgevoerd worden. Daar past twijfel niet zo bij. Hoewel, voor veel beleid geldt dat het op microniveau door een uitvoerend professional wordt ingekleurd. Willen we dat een arts zonder nadenken ‘doet’? Of toch eerst twijfelt, dan kiest en dan doet? Precies.

Hoe je gezonde twijfel kweekt in je werk, in je leven? Luisteren helpt. Veel luisteren. Dat doe je met je oren, niet met je mond. En ook buiten je eigen comfortzone. Andere perspectieven leren begrijpen en betrekken bij je eigen keuzes, en bij de keuzes waar je over adviseert. Een gewoonte om iedere dag toe te passen, ook op een dag die de ‘dag van het luisteren’ wordt genoemd. Ja echt. Je hoorde het goed. Dat is vandaag.

Meer weten?

Neem dan contact op met Kosha!

Mail Kosha