De omgeving waarin je leeft

Gemeenten staan aan de lat om een integrale benadering te hanteren die verder gaat dan alleen economische groei. Het gaat om het bevorderen van het welzijn van de inwoners op verschillende gebieden, zoals gezondheid, onderwijs, veiligheid, milieu en sociale cohesie.

Om inwoners meer invloed te geven op belangrijke besluiten, betrekken gemeenten hen actief. Er zijn verschillende vormen van burgerparticipatie die gemeenten toepassen, zoals burgerfora, digitale participatie en het ondersteunen van burgerinitiatieven. 

Naast het faciliteren van de inburgering van statushouders (door passende cursussen en begeleiding te verzorgen) en het huisvesten van statushouders, zijn gemeenten ook betrokken bij het mogelijk maken van locaties voor asielopvang in samenwerking met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), inwoners en lokale organisaties.

Gemeenten bevorderen een samenleving waarin alle inwoners, ongeacht hun sociale en culturele achtergronden, seksuele oriëntaties, genders en (geloofs)overtuigen gelijke kansen hebben, mee kunnen doen en zich gewaardeerd voelen.

Het verbeteren van de leefbaarheid in buurten, wijken en dorpen in samenwerking met bewoners, door projecten op te zetten om de buurt te vergroenen of de sociale cohesie te versterken. Ook spelen gemeenten een rol in de energietransitie, klimaatadaptatie en het realiseren van een concurrerende en circulaire economie.

In een tijd waarin democratie en rechtstaat internationaal niet meer vanzelfsprekend zijn hebben gemeente de opdracht om de lokale democratie te versterken en te vernieuwen. Dit houdt in dat zij werken aan vormen van democratie die passen bij hun inwoners en die bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke problemen.

Gemeenten hebben een regierol in het veiligheidsdomein en dragen zorg voor balans in preventie en interventies. Brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing worden uitgevoerd in veiligheidsregio’s. Ook voor de aanpak van woonoverlast, jeugdcriminaliteit, verkeersveiligheid, huiselijk geweld en ondermijnende criminaliteit staan gemeenten aan de lat.

Het waarborgen van de kwaliteit en beschikbaarheid van de woningvoorraad en het afstemmen van de vraag en het aanbod van woningen is essentieel. Gemeenten maken daarom bestemmingsplannen, maken afspraken met woningcorporaties en dragen bij aan zo lang mogelijk (beschermd) thuis wonen op basis van Wmo.